Effecten van meer keuzevrijheid bij pensioenuitkering

De huidige vormgeving van pensioenen reflecteert nog in belangrijke mate beslissingen en overwegingen uit het verleden. Doordat de variatie in leefomstandigheden in de loop der tijd sterk is toegenomen, zijn steeds meer deelnemers de verplichte deelname aan een uniform pensioenbeleid (one size fits all) als knellend gaan ervaren. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat drie recente enquêtes constateren dat veel deelnemers aan pensioenregelingen een meer flexibele vormgeving van het pensioen in de uitkeringsfase op prijs zouden stellen. De onderzoeksvraag van dit paper is hoe de baten van meer flexibiliteit zich verhouden tot de kosten. Om precies te zijn, luidt de vraag of een bepaalde, geringe mate van flexibiliteit bij de pensioenuitkering maatschappelijke welvaartswinst kan opleveren. Aangezien de flexibiliteit die we onderzoeken beperkt is, abstraheren we van effecten op overheidsbudget, risicodeling en herverdeling. Deze effecten zijn er wel, maar zijn gezien de onderzoeksvraag niet cruciaal. Ook zien we af van strategisch gedrag aangezien daarvoor te weinig empirische aanwijzingen bestaan.