Matchmaking in pensioenland: welk pensioen past bij welke deelnemer?

“Optimale pensioenmatching: balanceren tussen rationele en emotionele perspectieven”

Sinds 2016 kunnen deelnemers in een Nederlandse premieregeling ervoor kiezen een variabel pensioen aan te kopen. Hiermee krijgt een deelnemer naar verwachting een hogere uitkering vergeleken met een vast pensioen, maar bestaat er ook het risico dat de uitkering lager uitvalt. In deze studie onderzoeken we hoe er een goede match kan worden gevonden tussen de rationele en emotionele kenmerken van deelnemers enerzijds (o.a. risicoaversie, risicodraagvlak en verliesaversie) en productkenmerken anderzijds.

Kernboodschap voor de sector

• De discrepantie tussen het rationele en het emotionele perspectief van deelnemers betekent dat pensioenverstrekkers weloverwogen beslissingen moeten nemen ten aanzien van de samenstelling van een product.
• Pensioenverstrekkers dienen de risico’s van hun producten zorgvuldig te communiceren, zodat deelnemers zich over hun verliesaversie heen kunnen zetten (bijv. door rekening te houden met de frequentie en horizon van de communicatie).
• Wanneer de ‘default’ een variabele uitkering wordt in plaats van een vaste uitkering, zou dit leiden tot welvaartswinst voor deelnemers. Een variabel pensioen met 1/3 zakelijke waarden (d.w.z. risicovolle beleggingen) presteert zowel rationeel als emotioneel beter dan een vast pensioen.