Het Nederlandse stelsel van langdurige zorg biedt universele toegang tot thuiszorg en institutionele zorg, ongeacht de financiële draagkracht. Haaks hierop zijn, in de participatiesamenleving, de ongelijke toegang en het gebruik van thuiszorg en verpleeghuiszorg het gevolg van de beleidsvrijheid van gemeenten, van bestaande individuele keuzemogelijkheden en verschillen in eigen bijdragen. Onbedoeld is die ongelijkheid ook inkomensgerelateerd.