In het Pensioenakkoord en het Uitwerkingsmemorandum hebben sociale partners de uitgangspunten vastgelegd voor een transparant en meer expliciet pensioencontract. Daarbij wordt beoogd om de huidige ‘onvoorwaardelijke’ of ‘harde’ aanspraken die in nominale zin alleen in uitzonderlijke omstandigheden kunnen worden verlaagd, om te vormen naar ‘voorwaardelijke’ aanspraken. Bij deze ‘zachte’ aanspraken worden pensioenuitkeringen mede afhankelijk van de levensverwachting en ontwikkelingen op financiële markten. In dit paper toetsen Mark Heemskerk, Bas de Jong en René Maatman (RUN) het reële contract aan de Pensioenwet en werken zij de hoofdlijnen van dat pensioencontract uit in contractsbepalingen.