Geven met een warme hand: erfenismotief speelt een belangrijke rol in het spaargedrag van ouderen

Een laatste reis rond de wereld, of geld nalaten aan dierbaren? Netspar-onderzoekers van Universiteit Leiden vinden dat mensen die sterven aan een terminale ziekte veel minder vermogen hebben op hun sterfdag dan mensen die onverwacht overlijden. Het onderzoek laat sterke aanwijzingen zien dat de wens om geld na te laten aan geliefden – met een warme hand – hierbij een belangrijke rol speelt. Het erfenismotief lijkt daarom een belangrijke factor om rekening mee te houden bij het bepalen van de toereikendheid van pensioenen nu en in de toekomst.

Een belangrijke vraag is of personen die sterven aan een terminale ziekte minder vermogen hebben vanwege medische of niet-medische consumptie. De auteurs beweren dat medische uitgaven waarschijnlijk niet de verklaring zijn, aangezien de eigen medische uitgaven in Nederland minder dan 5% bedragen. Verder blijkt uit aanvullend onderzoek dat gezondheidsschokken op oudere leeftijd een sterk negatief effect hebben op niet-medische uitgaven, zoals een laatste reis. Mensen lijken minder te consumeren als ze ziek worden. Daarom is het onwaarschijnlijk dat niet-medische consumptie de verklaring is voor het belangrijkste resultaat van deze studie.

De auteurs concluderen dat het achterlaten van een erfenis belangrijk is voor een grote groep mensen en een factor is om rekening mee te houden bij het bepalen van de toereikendheid van pensioenen nu en in de toekomst. Het erfenismotief betekent immers dat mensen een deel van hun spaargeld vasthouden om het later aan hun dierbaren te kunnen geven. Op de lange termijn kunnen maatregelen die van invloed zijn op het (pensioen) kapitaal van Nederlandse huishoudens er dus ook toe leiden dat jongere generaties min of meer op legaten kunnen vertrouwen.

Meer weten?
Lees het paper ‘Geven met een warme hand: Bewijs van erfenisplanning‘ (Engelstalig) door Eduard Suari-Andreu (LU), Raun van Ooijen, Rob Alessie, Viola Angelini (RUG)